Του Νίκου Αβουκάτου
Θα μπορούσαμε να γνωρίζουμε τον κύκλο ζωής των προϊόντων που χρησιμοποιεί ο κατασκευαστικός κλάδος; Τα απόβλητα των τεχνικών έργων υπό κατάλληλη επεξεργασία μπορούν να αποτελέσουν πρώτη ύλη και σε ποιο ποσοστό; Υπάρχει τρόπος μέτρησης του συνολικού κόστους χρήσης, περιλαμβανομένου και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και της ωφέλειας από τη χρήση δευτερογενών υλικών – ανακυκλωμένων ΑΕΚΚ (Απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών & Κατεδαφίσεων) σε δημόσια και ιδιωτικά έργα; Υπάρχει εμπειρία των προδιαγραφών και των ενδεδειγμένων χρήσεων;
Στα παραπάνω ερωτήματα δόθηκαν απαντήσεις στη διάρκεια ημερίδας στη Θεσσαλονίκη για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων του χρηματοδοτούμενο από το ΕΣΠΑ έργου L-Cmetrica, αλλά και του καινοτόμου λογισμικού – ψηφιακού εργαλείου που δημιούργησαν οι εταίροι του έργου, εταιρεία THESS S.A., σε συνεργασία με το Εργαστήριο Δομικών Υλικών του ΑΠΘ και την ΑΝΑΚΕΜ.
Σύμφωνα με έκθεση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η ετήσια κατανάλωση αδρανών υλικών από την κατασκευαστική βιομηχανία στην Ελλάδα ήταν 46,6 εκ. τόνοι το 2021 με αυξητικές τάσεις.
Στην ελληνική κατασκευαστική αγορά καταγράφονται δύο κενά:
-Ανυπαρξία λογισμικού – εργαλείου για την αποτίμηση ΑΚΖ (Ανάλυση Κύκλου Ζωής) με ενσωματωμένες τις κατασκευαστικές πρακτικές της Ελλάδας και
-Αδυναμία (Απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών και Κατεδαφίσεων) στις κατασκευές.
To καινοτόμο λογισμικό L-Cmetrica εκπληρώνει τους παρακάτω στόχους.
Ανακυκλωμένα αδρανή –Πώς μπορεί να αυξηθεί η χρήση
• Εθνικό κανονιστικό πλαίσιο (π.χ. ο Κ.Τ.Σ. 2016 δεν περιλαμβάνει τα ΑΕΚΚ)
• Κατηγοριοποίηση ανακυκλωμένων αδρανών σε ποιότητες
• Αντικίνητρα για τη χρήση φυσικών αδρανών
• Υιοθέτηση περιβαλλοντικών κριτηρίων σε συμβάσεις
• Αύξηση της εμπιστοσύνης στα ανακυκλωμένα αδρανή μέσω πιστοποίησης
• Κατεύθυνση αδρανών σε χρήσεις ανάλογα με την κατηγορία τους
To καινοτόμο λογισμικό είναι φιλικό προς τον χρήστη και πολύ ευκολότερο στη χρήση του σε σχέση με αντίστοιχα εμπορικά λογισμικά, παράγει γρήγορα αποτελέσματα, παρέχοντας έτσι τη δυνατότητα στο χρήστη της σύγκρισης διαφορετικών σχεδιασμών, έχει ενσωματωμένη μια βάση δεδομένων η οποία είναι επικαιροποιημένη και βασισμένη στην ελληνική κατασκευαστική πρακτική καθώς περιέχει τοπικά (ελληνικά) δεδομένα κι επιπλέον είναι επεκτάσιμο ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί αργότερα και σε άλλους τομείς της κατασκευαστικής δραστηριότητας.
Ο Γιάννης Μαρκάκης Δρ. Φυσικής, Διευθύνων Σύμβουλος της THESS S.A. κατά τη διάρκεια της παρουσίασής του χρησιμοποίησε το λογισμικό για το σχεδιασμό ενός «πραγματικού» προβλήματος οδοποιίας κι έδειξε το όφελος που έχει η χρήση ανακυκλωμένων ΑΕΚΚ στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα του έργου. Όπως είπε, «με τη χρήση των ανακυκλώσιμων αδρανών υλικών υπάρχει μείωση στην περιβαλλοντική επίπτωση ενός πραγματικού έργου οδοποιίας. Ακόμα και μόνο με τη χρήση του 10% επί συνόλου των ανακυκλωμένων αδρανών υλικών θα μπορούσαμε να έχουμε όφελος της τάξεως του 10% -15% στη μείωση των εκπομπών των αερίων διοξειδίου του άνθρακα».
Το λογισμικό βρίσκει εφαρμογή στην κατασκευή νέων έργων οδοποιίας, στη συντήρηση ήδη υπαρχόντων οδικών δικτύων καθώς και στις εργασίες υδραυλικών δικτύων.
Από την πλευρά του ο Λευτέρης Αναστασίου, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ εξήγησε ότι «Υπάρχει η προοπτική και οι δυνατότητες να αξιοποιηθούν τα δευτερογενή υλικά. Έχει αξία να ποσοτικοποιείται το περιβαλλοντικό αποτύπωμα όταν κάνουμε ανακύκλωση. Μπορεί να συμμετέχουν σε 20 με 40% ανάλογα τη μεταφορά και τη χρήση στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Αλλά χρειάζονται κάποιες κατευθύνσεις, οργάνωση και μια καθοδήγηση. Μπορεί να γίνει απορρόφηση των δευτερογενών υλικών ανάλογα με την εργασία π.χ επιχώσεις. Ο εργολάβος λοιπόν χρειάζεται καθοδήγηση και η αξιοποίηση των εναλλακτικών υλικών είναι ζήτημα τεχνολογικής εξέλιξης. Οι προηγμένες κοινωνίες (ίσως εδώ να ήταν ορθότερο το “Άλλες χώρες”) έχουν υιοθετήσει προτυπα σωστά και συγκεκριμένες κατευθύνσεις και επιλέγουν στοχους και τους πετυχαίνουν. Και αυτό που πρέπει να κάνουμε και εμεις είναι ένα βήμα προ τα εκεί».
Υπολογισμός του περιβαλλοντικού αποτυπώματος μπορεί να αφορά σε:
• Νέα έργα οδοποιίας
• Συντήρηση οδικού δικτύου
• Εργασίες δικτύων
«Με το λογισμικό θα μπορέσουμε να τεκμηριώσουμε την αναγκαιότητα και το όφελος από την εφαρμογή των δευτερογενών υλικών και βέβαια να ελαχιστοποιήσουμε το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της κατασκευής ενός έργου Ως ΑΝΑΚΕΜ κάνουμε τα βήματα για την τεκμηρίωση της χρήση των δευτερογενών υλικών», ανέφερε ο Ηλίας Δημητριάδης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΑΝΑΚΕΜ.
Η υπεύθυνη του έργου L-CMETRICA, Άννα Μίχου, Διπλωματούχος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός Η/Υ Σύμβουλος Ανάπτυξης ΣΣΕΔ της ΑΝΑΚΕΜ τόνισε ότι «κινούμαστε σε δύο επίπεδα στο τεχνικό επίπεδο και το θεσμικό. Για αυτούς τους λόγους παίρνουμε πρωτοβουλίες τα τελευταία χρόνια για την αλλαγή και του θεσμικού πλαισίου ώστε με συγκεκριμένους όρους να χρησιμοποιούνται τα δευτερογενή υλικά.Παράλληλα,
δημιουργούμε εργαλεία για την δυνατότητα χρήσης τους στα έργα».
Ο δρ. Κωνσταντίνος Κατάκαλος Αναπληρωτής καθηγητής και διευθυντής του εργαστηρίου πειραματικής αντοχής υλικών και κατασκευών Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ τόνισε ότι «η επανάχρηση και επαναχρησιμοποίηση των αδρανών υλικών είναι ένας στόχος πανευρωπαϊκός με κανονιστικές διατάξεις, κάτι όμως που λείπει από τη χώρα μας, έχουμε μείνει πίσω ως χώρα να βάλουμε τις προδιαγραφές. Ερχόμαστε κοντά στις εταιρείες στην παραγωγική διαδικασία για να χρησιμοποιήσουμε τα δευτερογενή αδρανή υλικά».
Πηγή : https://greenagenda.gr